Тест: Олимпиада айтырыглары 10-11 класс
Список вопросов
1. Бердинген сөстерден хөй уткалыг сөстү айтыӊар. |
|
1) карак | |
2) дээр | |
3) хүн | |
4) үнүш | |
2. Койгун деп сөстүӊ синонимин айтыӊар. |
|
1) узун курт,чылан | |
2) диис,моортай | |
3) адыг,мажаалай | |
4) Кодан,тоолай | |
3. Чараш деп сөстүӊ антонимин тывыӊар. |
|
1) чүдек | |
2) чаптанчыг | |
3) шевергин | |
4) чаагай | |
4. Адаанда бердинген сөстерден ‘дээр’ деп уткага дүгжүп турар чүве аттарын шилип алыӊар. |
|
1) кудай | |
2) челээш | |
3) хүн | |
4) ай | |
5. Орус дылдан үлегерлээн сөстерни тывыңар. |
|
1) юбка | |
2) яамы | |
3) ногаан | |
4) йорээл | |
6. Дорт уткада ажыглаттынган сөс каттыжыышкыннарын айтыңар. |
|
1) ажыг чем | |
2) ажыг сөс | |
3) ажыг кыш | |
4) ажыг эм | |
7. Демдек адының күштелдирер чадазы кирген харыыны тывыңар. |
|
1) Агаар шыксымаар, чаъс чаар чадавас. | |
2) Кара салбак кайыын келген. | |
3) Шаңчының сарыг ховузу көстүп келди. | |
4) Хоорайдан аккыр баштыг сыннар талыгырда көстүп чыдар. | |
8. Грамматиктиг утка езугаар сөс каттыжыышкыннарын тып: кылдыныг болгаш аңаа таваржыр чүве (чүве ады + кылыг сөзү). |
|
1) ажыл шагы, демир хаалга; | |
2) бедик даг, ак хар; | |
3) чараштыр бижиир, аяар чугаалаар; | |
4) бажың тудар, тараа тарыыр; | |
9. Омографтар кирген сөс каттыжыышкыннарын тывыңар. |
|
1) ай казар, дээрде ай | |
2) негей чагы, узун чагы | |
3) көк будук, кызыр инек | |
4) улуг дазыл, чаа дыргак | |
10. Табу сөстерни тывыӊар. |
|
1) Мынды,мөнделе | |
2) Физра,мультик | |
3) Адыг,кокай | |
4) Сүге, халгак | |
11. Домактарда быжыг сөс каттыжыышкыннарын тодарадыӊар. |
|
1) Эр кижиниӊ караа көску, чүрээ быжыг. | |
2) Чер-чурттунуӊ кижизин көргеш, Буянныӊ сагыжы чырыш дээн. | |
3) Куш даӊ-бажында аалдан үнүпкеш, кара кежээ келир. | |
4) Авам ышкаш улуг бурган кайда боор. | |
12. Эвилелзиг сөстерни тывыӊар. |
|
1) Кайы хире, кажан, ынчалдыр | |
2) Безин,туржук, ирги бе | |
3) Азы,биле ,ынчалза-даа | |
4) Болгаш,база,ынчангаш | |
13. Нарынчыттынган домактарны айтыӊар. |
|
1) Улуг-Хем, чеже-даа сая-сая чылдарда аштаттынып, ширбиттинип, арыгланып, чугдунуп келбедиӊ дээр. | |
2) Ону долгандыр чүгле пөш. | |
3) Караӊгылаан. | |
4) Мал-маган чоорту аъттап үнүп келген болгаш, олар ырап ,тарады маӊашпаан. | |
14. Домактарда чагырышкан нарын домакты тывыӊар. |
|
1) Ыржым турган суурга чылгычыныӊ эмчи кызы кайы хире үр ажылдаарын кым-даа билбес турган. | |
2) Дээр аяс, ынчалза-даа соӊгу чүктен ажыӊнааш салгын хадып турган. | |
3) Мээӊ анаа-ла база хөрек чүрээмде бирде кыш дүжүп, бирде час, чай дүжүп турары ол-дур ийин. | |
15. Үениӊ тайылбыр домаан тывыӊар. |
|
1) Оглунуӊ шеригден келгениниӊ ужурунда ,ол мени бажыӊче чалады. | |
2) Караӊгы дүн база чоокшулап келген. | |
3) Эх,ам-даа кенен,тенек-тир силер, кымныӊ ырын ырлап турарыӊарны билбес. | |
4) Тываларныӊ хүндүлээчел аажы-чаӊы үелерниӊ аайы-биле янзы-бүрү илерээшкиннерлиг-даа болза ,колдуунда улуг өскерлиишкиннер чок хевээр арткан. | |
16. Дорт чугаа кирген домакты тодарадыӊар. |
|
1) «Дуруяалар-эжеш куштар» деп, Экер Эресович база катап бадыткааш, Улуг-Хемниӊ сериин чалгыгларынче көргүлээн. | |
2) Ол хоорай богунуӊ чаӊы-биле Николай Быков деп чолаачы кижи эртип бар чорда, машиназыныӊ дугую чарлы берген. | |
3) Шынап-ла, Сергей Пюрбюнуӊ төрээн бойдузунуӊ чараш-каазынга йөрээл кылдыр бижээн шүлүктери «тускай сөстүг,аялгалыг». | |
4) Амыдыралга бодунуӊ туружун шын шилип,ону шынзыдып билири болгаш кандыг-бир таарзынмаан чүүлүн эптиг арга-биле илередири нарын болгаш берге. | |
17. Немелдениң тайылбыр домаа кирген чагырышкан нарын домактарны айтыңар. |
|
1) Бо чазын шылгалда дужаарын черле утпайн көрүңер. | |
2) Кичээл үзүп болбас деп чүвени башкы чеже-даа чугаалаан болгай. | |
3) Чаъс аязып турда, мал-маган одарже үнүптү. | |
4) Школаны бо чылын кымнар алдын медаль-биле доосканыл, холдарыңар көдүрүңер. | |
18. Даар наклонение бар домактарны бижиӊер. |
|
1) Ураӊмаа белекке аажок амыраан. | |
2) Даргалар келгиже,контораже кирбейн,даштыгаа турдувус. | |
3) Салбакайга ужуражы бергеш ,сагыш-сеткилимде дүвүреп чоруур чүвемни чугаалап берген болзумза. | |
4) Шылгалданы эки дужаап алзыӊза,аваӊ суг аажок өөрүүр. | |
19. Тодаргай эвес арынныг чаңгыс составтыг домактарны тодарадыңар. |
|
1) Өрээлинге номчуттунуп чыткан | |
2) Шииже билет садып турган. | |
3) Аалче чоруй бар даан. | |
4) Шалазын чуп каапкан. | |
20. Дараазында домакта деепричастиениӊ кайы хеиври-дир айтыӊар: Уйгум-даа келбейн-дир. |
|
1) Кызыгаарлаар | |
2) Болбас | |
3) Үдекчи | |
4) Эрткен | |
5) Каттышкак | |
6) Кожаланчак |